Mogen we oordelen?

Al van kinds af aan werd ons aangeleerd wat juist en fout was. We mochten ons broertje of zusje niet slaan, we mochten niet met vreemde mensen meegaan, en we moesten dankuwel zeggen voor al wat we kregen. Al die sociale regels werden ons aangeleerd, en veel meer werd daar niet meer over verteld. Dat was ook niet nodig, want die kleine hersentjes waren nog niet in staat om de “waaroms” te begrijpen.

Pas wanneer we groter werden en zelf vragen begonnen te stellen, was het tijd voor antwoorden. Er werd meer context en uitleg gegeven aan al die waaroms. We leerden zelf na te denken over waarom iets wel of niet kon.

Wanneer we tiener werden, waren we in staat om te weten wat mocht en wat niet. We konden ons sociaal wenselijk gedragen door de regels te volgen.

Nu we wat ouder zijn, hebben we waarden beginnen toekennen aan goed en slecht. We hebben er allemaal een eigen visie op overgehouden. De fundamenten van onze gedachten zijn gevormd.

En toch wordt het ons nu kwalijk genomen als we oordelen. Een beetje paradoxaal toch?

Een mening, een (waarde)oordeel of een visie hebben is hier éne pot nat! Aan allemaal is een betekenis gegeven in termen van goed of slecht. Gewaarworden, observeren en waarnemen gaan daar aan vooraf. Ik weet dat hier discussies over gaan, maar van zodra iets gedacht is, is het gevormd. In een volgend blog wil ik daar graag verder over uitbreiden.

We kunnen van iemand die zijn gedachten uit laat, vinden dat die het bij het foute eind heeft. We kunnen ervan vinden dat die niet goed begrijpt waar het over gaat, omdat die niet al de puzzelstukjes heeft. We vinden dat oordelen. Nochtans is dat wel wat we geleerd hebben.

Onze gedachten zullen nooit! kompleet zijn. We zijn geen goden. Als we niet mogen oordelen, mogen we die oordelen ook niet uitspreken. Dan kunnen we nooit ons gedacht zeggen of onze mening verkondigen.

Ik heb nog geen god gevonden die bij mij past. Ik heb geen richtlijnen. Zolang zal ik ofwel zwijgen, ofwel het eens zijn, ofwel moeten wedijveren. Als het me past.

Wat denken jullie? Vanaf wanneer mag iemand oordelen?

3 gedachten over “Mogen we oordelen?

  1. Ik denk dat je sowieso altijd oordeelt in jezelf. Ook vanaf kinds af aan. Wanneer mijn zoontje, nu 1 jaar, iets niet leuk of net wel leuk vindt, zal die zijn oordeel laten zien door te wenen of te lachen. Hierdoor weten we wat iemand leuk vindt. Vermits dit leuk vinden bij hem vaak een interactie is tussen bepaalde personen, hijzelf en anderen, kan je hier ook al spreken over een persoonlijk oordeel vanuit het standpunt van mijn zoon. Oordelen, mening vormen is dus inherent aan mens (en dier zijn).
    Als maatschappij wordt er echter verwacht dat we ons volgens bepâalde patronen gaan gedragen waardoor deze persoonlijke en echte oordelen vaak moeten worden tegengehouden zodat deze kloppen in de maatschappij. Dit verschilt sterk van maatschappij tot maatschappij echter en is het dus heel moeilijk om te zeggen vanaf wanneer dat men mag oordelen.
    Ik denk dat als je naast oordelen ook nog veroordelen zet dat de vergelijking eenvoudiger wordt. Bijgevolg zou je kunnen stellen dat oordelen sowieso mag als dit oordeel op een correcte manier wordt overgebracht. In gedachte houdend dat men de persoon waarover men oordeelt zo min mogelijk kwetst. Veroordelen echter is iets wat niet getolereerd zou mogen worden.

    Geliked door 1 persoon

    1. Interessant! Aan veroordelen had ik nog niet gedacht. Eigenlijk kan oordelen best, zolang er maar niet wordt veroordeeld. Dus als mensen zeggen dat je niet mag oordelen, oordelen ze niet alleen zelf, maar veroordelen zelfs want ze spelen voor rechter. Wat ze eigenlijk zouden moeten doen is ook oordelen, hun mening vertellen. En als ze toch van mening zijn dat je niet mag oordelen, dan zijn ze hypocriet, right?

      Like

  2. Wanneer een kind de overgang maakt tussen niet begrijpen en wel begrijpen, dat zullen we als volwassenen wel gewaar worden.
    Die overgangsperiode is bij elk kind verschillend, daar bestaat geen deadline over.
    Het verschil maken tussen goed en kwaad zal tot uiting en begrijpen komen wanneer onze aangeboren normen zich verder ontwikkelen.
    Vader en moeder eren, men mag niet stelen, niet bedriegen, niet liegen, niet doden. De aangeboren normen.

    Like

Plaats een reactie